"Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi, tak, ludźmi są, a nie lalkami: można przemówić do ich rozumu, odpowiedzą nam, przemówmy do serca, odczują nas.”
Janusz Korczak
Prawa ucznia wynikające z przepisów prawa oświatowego § 57
Każdy uczeń w szkole korzysta ze wszystkich uprawnień określonych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego i statutu szkoły, a w szczególności uczeń posiada:
1) prawo do bezpłatnej nauki w zakresie obowiązkowych zajęć edukacyjnych;
2) prawo do poradnictwa zawodowego i wyboru dalszej ścieżki kształcenia;
3) prawo do pomocy społecznej i medycznej gwarantowanej przez szkołę i inne instytucje współpracujące ze szkołą;
4) prawo do korzystania z doraźnej i planowanej pomocy pedagogicznej, psychologicznej i innej specjalistycznej gwarantowanej przez szkołę;
5) prawo do zapoznawania się z programem nauczania poszczególnych przedmiotów, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami na poszczególne oceny;
6) prawo do zapoznawania się ze sposobami i zasadami sprawdzania osiągnięć edukacyjnych, o warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych i oceny zachowania;
7) prawo do jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu;
8) prawo wglądu do sprawdzonych i ocenionych pisemnych prac kontrolnych oraz do innej dokumentacji dotyczącej oceniania ucznia na zasadach określonych w szkole;
9) prawo do uzyskiwania informacji od nauczycieli, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, o terminie i zakresie pisemnych sprawdzianów wiadomości i umiejętności, obejmujących więcej niż trzy jednostki lekcyjne, z zachowaniem zasady, że w ciągu jednego dnia może się odbyć jeden taki sprawdzian, a w ciągu tygodnia nie więcej niż 3, przy czym ostatnia zasada nie obowiązuje w przypadku zmiany terminu na prośbę uczniów danego oddziału; zajęciach
10) prawo do uzyskania pomocy w przypadku trudności w nauce - uczestniczenie w dydaktyczno-wyrównawczych, z nauczycielami przedmiotów; specjalistycznych lub konsultacjach
11) prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiającego zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań;
12) prawo redagowania i wydawania gazety szkolnej; 13) prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi, w porozumieniu z dyrektorem;
14) prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu;
15) prawo do procesu kształcenia zorganizowanego zgodnie z zasadami higieny nauki i pracy umysłowej;
16) prawo do pozostawiania w szkole podręczników i przyborów szkolnych oraz dostępu do nich zgodnie z regulaminem korzystania z szafek szkolnych - w przypadku uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej zgodnie z zasadami wykorzystywania miejsc do dyspozycji uczniów w salach lekcyjnych, które określają wychowawcy - w przypadku uczniów klas I-III szkoły podstawowej;
17) prawo do opieki wychowawczej i zapewnienia warunków bezpieczeństwa w czasie pobytu w szkole lub na zajęciach pozaszkolnych organizowanych przez szkołę;
18) prawo do odpoczynku w czasie przerw świątecznych i ferii - prace domowe zadane bezpośrednio przed rozpoczęciem tych przerw w nauce można sprawdzić najwcześniej w 2. dniu zajęć edukacyjno-wychowawczych po zakończeniu przerwy;
19) prawo do podmiotowego i życzliwego traktowania przez nauczycieli i specjalistów w procesie kształcenia, opieki i wychowania oraz udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej;
20) prawo do korzystania z pomieszczeń szkolnych, wyposażenia, środków dydaktycznych, księgozbioru biblioteki i świetlicy podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych w zakresie niezbędnym do realizacji praw i obowiązków ucznia;
21) prawo do uzyskiwania od nauczycieli informacji o przewidywanych śródrocznych i rocznych ocenach z zajęć edukacyjnych i zachowania, w terminie i formie określonych w statucie szkoły;
22) prawo do możliwości uzupełnienia braków jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej, stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni kontynuowanie nauki w kolejnym półroczu;
23) prawo do dostosowania przez nauczycieli wymagań edukacyjnych na podstawie opinii poradni psychologiczno - pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, do jego indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych;
24) prawo do zwolnienia z wykonywania określonych ćwiczeń fizycznych na zajęciach wychowania fizycznego na podstawie opinii lekarza o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia ćwiczeń wskazującej, jakich ćwiczeń fizycznych – czy też – jakiego rodzaju ćwiczeń – uczeń nie może wykonywać oraz przez jaki okres lub całkowitego zwolnienia z realizacji zajęć wychowania fizycznego na podstawie opinii lekarza o braku możliwości uczestniczenia ucznia w zajęciach wychowania fizycznego, przez okres wskazany w tej opinii;
25) prawo do zwolnienia z nauki drugiego języka obcego na podstawie opinii lub orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej;
26) prawo do rocznej oceny celującej z danych zajęć edukacyjnych jeżeli posiada tytuł laureata lub finalisty konkursów i olimpiad przedmiotowych wskazanych przez kuratora oświaty;
27) prawo do przystąpienia do egzaminu zewnętrznego w dodatkowym terminie z przyczyn losowych;
28) prawo do zwolnienia ze sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego lub odpowiedniej części tego egzaminu w szczególnych przypadkach losowych lub zdrowotnych;
29) prawo do realizowania obowiązku nauki według indywidualnych programów nauczania ze względu na szczególne uzdolnienia w zakresie danych przedmiotów lub w formie indywidualnego toki nauki po uzyskaniu stosownej opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej i rady pedagogicznej;
30) prawo do spełniania obowiązku szkolnego poza szkołą;
31) prawo do korzystania z bezpłatnego transportu i opieki lub zwrotu kosztów przejazdu w sytuacji, gdy odległość z domu do szkoły jest większa niż 3 kilometry w przypadku uczniów klas I – IV szkoły podstawowej lub 4 kilometry w przypadku klas V i VI lub gimnazjalistów;
32) prawo do tego, aby rodzice zapewnili mu warunki umożliwiające przygotowanie się do zajęć szkolnych;
33) prawo do przedstawiania wychowawcy oddziału, dyrektorowi szkoły, pedagogowi i psychologowi szkolnemu oraz innym nauczycielom swoich problemów oraz uzyskania od nich pomocy, odpowiedzi, wyjaśnień;
34) prawo do przejawiania własnej aktywności w zdobywaniu wiedzy i umiejętności przy wykorzystaniu wszystkich możliwości szkoły;
35) prawo do jawnego wyrażania opinii i uzyskania wyjaśnień dotyczących życia szkoły; nie może to jednak uwłaczać niczyjej godności osobistej.